Evet başlıkta bir yanlışlık yok okumaya devam, 1-2 ay içerisinde 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren uygulanacak yüzde 10-15’lik akıllı telefon ÖTV zammının yanı sıra; ithal telefon, PC (Laptop), TV ve ev elektroniği ürünlerine anti damping ile ek vergi uygulaması hazırlıkları yapılıyor.

Ekonomi bakanı Nihat Zeybekçi’nin yaptığı bu açıklamayı gördükten sonra maalesef ki yine yapılan çalışmaların altı doldurulmadan yaptırımların yapılmaya devam edildiğini izlenimi uyanıyor. Türkiye’de “çok başarılı şekilde telefon, tablet üretilebiliyor, laptop üretilebiliyor” şeklinde dile getirilen, Türkiye’de üretilen (ismi lazım değil) ürünlere yakından bir bakmakta fayda var!

Türkiye’de istihdam ve üretim arzu edilen önemli bir gösterge olmanın yanı sıra ülkenin gelişmesini gösteren özelliklerden bir tanesidir. Ancak (beyaz eşya ve ev elektroniği hariç tutarak özellikle telefon ve TV alanından baktığımızda), bunu belli ve orta-uzun vadeli planlar ile yurt dışına satış ve gerçek yerli malı üretim ve inovasyon amacında bulunarak üretmeye çalışmadığınız sürece ve bunun plan projesini hayata geçirmek için bir adım atmadan sadece ülke içerisindeki vatandaşın ulaşmak istediği ve dünyaca onaylanmış başarılı ürünlere erişimini zorlaştırmak isterseniz burada önemli bir sorun var demektir.

Son zamanlarda yerli malı adı altında geliştirilen telefon alanından örnek vermek gerek. Cihazların alındığı anda iyi çalışan ancak daha sonrasında ileriye uyumu olmayan ve açıkçası ilk bir iki yeni yazılım güncellemesi ile çöpe dönüşen ve teknolojik olarak sadece ucuz üretime endekslenildiği nispeten eski teknolojilerin kullanıldığı ve Türkiye’de açıkçası maalesef montajın çok da ilerisine geçemeyen bir telefon üretimi söz konusu.

Son zamanlarda da Türkiye’de henüz lisanslaması ve kullanımı başlamayan 4G geniş broadband ile uyumlu olarak sunulan telefonların, zaten yurt dışında artık bir çok gelişmiş ülkede bulunan 4G altyapısı için üreticilerin artık 4G üretimine geçtiği ve zaten eski teknolojiye yatırımın azaldığı dönemde mecburen ve ileriye uyumluyuz imajı vermek adına sunulan 4G telefonların 4G geldiği anda nasıl kenarda köşede atılmış olacağını merak ediyorum açıkçası.

Genel olarak olumlu bir tablo çizmek isterdim ancak bu yaşanan gelişmelerin açıkçası ülkenin genel olarak çıkarları gözetilmesi adı altında yerel üretici patronlarının ve devletin ekonomik kazanımını yine ülke vatandaşlarının mecburiyete ve zorunluluğa itilerek oluşturulmaya çalışıldığı fikri insanın aklına gelmiyor değil.

Bu yılın başlarında 1 Şubat 2014’te yürürlüğe giren bir diğer uygulama olan cep telefonuna taksit uygulamasının sonlanması da şu ana kadar yazmak istediğim ancak bir türlü vakit bulamadığım bir konuydu. Bu uygulama da yine iddia edilen ülke vatandaşlarının taksit konusunda tutumsuz davranmasını engellemek amacıyla yapıldığı söylense de bir yandan bunun kat ve katında operatörlerin sunmuş olduğu 24-36 ay taahhütlü kampanyalarına insanların o telefonu satın almak için katıldığını görüyoruz. Dolayısıyla burada amaç taksitin engellenmesi değil akışın başka kanala yönlendirilmesi olarak değerlendirme o kadar da zor gözükmüyor.

Bunun sonucunda yurt dışındaki benzer operatör kampanyaları insanın aklına geliyor. Yurt dışındaki operatör kampanyalarını bir şekilde görmüş ya da en azından birilerinden duymuşsunuzdur. 24 aylık bir taahhüte girdiğinizde sizden cihazlar için çok cüzi miktarlarda ücret talep edilir, operatörler asıl ücreti konuşma ve hat bedellerinden elde etmeye çalışılır ve kullanıcıya ucuz bir şekilde cihaz elde etme şansına karşılık operatör bağımlılığı yaratılır.

Ancak ülkemizde operatörlere aylık ödenen bedellerin üzerine vade farklı ücretlere yakın telefonun bedeli ekstra yansıtılarak alınabilen cihazlar böylece avantajdan öte vade farklı telefon satışı yapan alternatif telefon satıcıları operatörler haline gelmiş durumda.

Benim gibi belki bir çoklarınız, teknolojiyi takip etmeye çalışanlar olarak kazandıklarımızı farklı yerler yerine teknolojiye zaman zaman yemeden içmeden kısarak harcamasını teknolojiyle değerlendiren kişiler olarak bu yaşanan gelişmelerden rahatsızlık duymamak çok zor. Zamanın trendi teknoloji ve teknolojik araç-gereçler olan bir konuda ekstra vergilerin gelmesi de tüketici-halk gözünde maalesef gerçekten bir külfet gibi görünüyor.

Getirilecek ek vergiler şu an için Avrupa’da gümrük birliği içerisinde olduğumuzdan dolayı yapılamayacak gibi görülse de Amerika, Çin ve uzak doğu gibi ülkeler bu konulara dahil olduğundan tabi ki en popüler olan Apple, Samsung, Sony, LG gibi firmalar Avrupa üzerinden bir çözüm bulamazlarsa ürünlerine bu ek zammı da ekleyecek gibi görünüyor.

Özellikle son dönemlerde ekonominin durgunlaşmasının sonuçları olarak da zamların artırılması yine gündemde olduğunu açıkça hissettirdiği şu dönemde, ÖTV’ye gelecek zamlar traş köpüğü dahil olmak üzere bir çok ürüne dolaylı olarak zam anlamına geliyor.

O yüzden şimdiden özellikle konseptimiz telefon olduğuna göre ek vergilerden kurtulmak için evinde telefon yapan ilk Türk’de belki siz olabilirsiniz neden olmasın 🙂